Hij was niet ziek. En zeker niet dood. Na een zomer vol geruchten verscheen
Apple-voorman Steve Jobs triomfantelijk op het podium. De boodschap: hier
zijn de nieuwe iPods. Kopen maar. Apple verkoopt elk kwartaal meer dan tien
miljoen iPods.

Hoe anders bij Microsoft. Die gigant introduceerde een dag eerder dan
Apple, op maandag, nieuwe modellen van de Zune, Microsofts versie van de
iPod. Met vergelijkbare functionaliteit en opslagmogelijkheden. Met een
uitgebreid aanbod van software en diensten. Maar zonder gebruikers. En met
amper aandacht.

Microsoft lanceerde de Zune in november 2006. Zonder veel succes. Ook de
upgrades van de toestellen sloegen niet echt aan. Na anderhalf jaar had
Microsoft een schamele 2 miljoen apparaatjes verkocht.

Maar de softwarereus hield vol. De hardware was op zich niet zo belangrijk,
beweerde het bedrijf. Het ging Microsoft primair om de software en diensten
die het daarbij kan leveren. En dat is niet beperkt tot de Zune, maar omvat
het hele portfolio van Microsoft. Dus ook de Xbox, de pc en mobiele
telefoons.

Maar zelfs dan is het resultaat teleurstellend. Zo kan bijvoorbeeld
muziek wel worden gedownload naar de Zune, maar vervolgens niet worden
afgespeeld op mobiele telefoons met Windows Mobile. Ook films op de Xbox
kunnen niet op mobiele telefoons of de Zune worden afgespeeld.

Vergelijk dat met Apple. Die partij heeft de afgelopen jaren een
langzaam uitdijend en uiterst effectief ecosysteem ontwikkeld rond webwinkel
iTunes. Wie eenmaal met aankoop van een iPod het systeem betreedt, ontkomt
nauwelijks meer aan iTunes.

Want muziek, video’s of huurfilms van iTunes zijn alleen met apparaten van
Apple te bekijken. De pc is daarop de enige uitzondering, maar deze staat
wel weer tjokvol met iTunes-software.

Het systeem omvat meer. Derde partijen bouwen luidsprekers, hoesjes en vele
andere accessoires voor de iPod. Allemaal onder de controle van Apple. Voor
de iPhone mogen applicaties worden gebouwd door buitenstaanders. Maar Apple
kan applicaties er zonder opgaaf van redenen weer uithalen. En dan zijn er
nog speciale Apple-winkels.

Door deze community op gezette tijden en veel gevoel voor show te voeren met
nieuwe producten, waar weer een nieuw verdienmodel aan kan worden gekoppeld,
blijft een vernieuwend imago overeind. En belangrijker, groeit de omzet.

De grote kracht van Apple is daarmee keuzebeperking. De keuze van de
klant moet niet alleen afhangen van het goede imago, maar moet ook worden
beïnvloed door het moeilijk maken van keuzes voor andere merken.

Waar kennen we dit van? Juist, van Microsoft. Diens controle over het
besturingssysteem zorgde ook voor controle over de applicaties die erop
draaien. Door deze bundeling was het voor klanten erg moeilijk om over te
stappen

Met de Zune wil dit echter niet lukken. De verschillende producten van
het ecosysteem zijn nog niet goed op elkaar afgestemd. Daardoor blijft de
Zune op dit moment nog veel te veel een op zichzelf staand product. Het is
nog gewoon een stuk hardware waar muziek op gespeeld kan worden. Net als de
producten van een tiental andere leveranciers.

Microsoft lijkt vooral druk met het bestrijden van de iPod. De hardware moet
beter zijn dan het apparaat van Apple. Zo hebben de Zunes wifi en de
mogelijkheid onderling draadloos informatie uit te wisselen. Dat kan alleen
de iPod Touch. Maar Microsoft ziet daardoor niet dat de iPods werkelijke
kracht ligt in het ecosysteem.

Ondertussen dreigt Microsoft links en rechts te worden gepasseerd door
nieuwe concurrenten. Nokia, Samsung en Sony Ericsson zijn allemaal bezig met
online winkels, software en diensten. Zo lanceerde Nokia gisteren officieel
Ovi, de site die muziek, bestanden, kaarten en games moet gaan leveren aan
Nokia-gebruikers.

Waarom stopt Microsoft er niet gewoon mee en concentreert het zich alleen op
software en diensten? Deze vraag stelde blogger Todd Bishop aan Robbie Bach,
bij het bedrijf wereldwijd verantwoordelijk voor onder meer de Zune. “We
zijn nu zover dat we moeten zeggen, we zijn op deze markt en we blijven op
deze markt”, luidde het antwoord.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl